รู้จัก GAIN-VOLUME และ MASTER VOLUME บนแอมป์กันให้มากขึ้นดีกว่า มันมีประโยชน์อะไร และจะใช้มันแบบไหน ไปหาคำตอบในบทความนี้กันครับ
▪ Gain ▪
- บางครั้งสัญญาณที่เข้ามานั้นมันอาจจะมีความเบาไปหรือแรงไป ตัว Gain นี้จะเป็นตัวขยายเพิ่มลดสัญญาณเสียงที่เข้ามา ซึ่งสัญญาณเสียงนั้น จะมาในรูปแบบของสัญญาณไฟฟ้า
- เราจึงจำเป็นต้องมีการขยายแรงดันไฟฟ้าให้มีระดับความแรงที่เหมาะสม โดยเมื่อเราปรับ Gain แล้วจะไปเพิ่มประสิทธิภาพในการขยายสัญญาณเสียง เท่ากับว่าจะมีการรับเสียงที่ไม่ต้องการมากขึ้นตามมาด้วย
- การปรับ Gain นั้นจึงมีส่วนสำคัญเป็นอย่างยิ่ง เพราะจะมีผลต่อ Noise หรือสัญญาณรบกวนด้วยเหมือนกัน หากว่าเราปรับ Gain น้อยเกินไป สัญญาณรบกวนที่อยู่ในระบบไฟฟ้าและสายสัญญาณนั้น ก็จะใกล้เคียงกับสัญญาณจริงที่เข้ามา
- เมื่อสัญญาณมีความใกล้เคียงกัน สัญญาณที่ถูกส่งไปสู่เครื่องขยายเสียงหรือแอมปลิไฟเออร์นั้น ก็จะเกิดการขยายสัญญาณรบกวนด้วย
- เราจึงต้องตั้งค่า Gain ให้เหมาะสมกับที่เราจะใช้งาน ซึ่งอัตราส่วนระหว่างสัญญาณจริงกับสัญญาณรบกวนนั้นเราเรียกว่า Signal to Noise Ratio (SNR)
***การปรับ Gain จึงเป็นสิ่งสำคัญเป็นอย่างมากต่อเสียงที่ดี สะอาด ปราศจากเสียงรบกวน***
จะปรับ Gain และ Volume อย่างไรให้เหมาะสม
- หลาย ๆ คนยังเข้าใจว่าเราต้องปรับ Gain เยอะ ๆ ถึงจะได้เสียงที่ดี ซึ่งไม่ใช่เรื่องจริงเสมอไป สำหรับเครื่องดนตรีบางชนิด แน่นอนว่าการเพิ่ม Gain มาก ยิ่งได้รายละเอียดเสียงที่ดีมากขึ้นตามไปด้วย
- แต่บางกรณีจะนำเอาเสียงรอบข้าง เข้ามามากตามไปด้วยเช่นเดียวกัน อย่างที่กล่าวมาหากเราเข้าใจเรื่องการเพิ่มขึ้นของค่าทางไฟฟ้าเราก็จะเข้าใจเรื่องปริมาณ Gain ที่ต้องการได้เป็นอย่างดี
- ยิ่งจำนวนช่องสัญญาณมากขึ้นเท่าไหร่จำนวน Gain ที่ต้องการต้องลดลงตามไปด้วย เมื่อจำนวน Gain แต่ละช่องสัญญาณลดลงแน่นอนว่าสิ่งที่ตามมาคือเสียงเบาลง
- ปัจจุบันจึงมีการออกแบบการควบคุมที่ทำให้การทำงานกับ Gain มีความง่ายมากขึ้น โดยเพิ่ม Volume ควบคุมแต่ละชาแนล และมี Master Volume ที่จะคอยทำหน้าที่ขยายสัญญาณรวมทุกชาแนล
***อธิบายให้เข้าใจง่ายก็คือ***
- Gain ควบคุมในส่วนของ Pre Amplifier มีหน้าที่แปลง – ขยายสัญญาณไฟฟ้าให้กลายเป็นสัญญาณเสียง ส่งผลอย่างมากกับคุณภาพ และเอกลักษณ์ของเสียง
- Volume ควบคุมในส่วนของ Power Amplifier มีหน้าที่ขยายสัญญาณเสียงที่ถูกส่งมาจากภาค Pre Amplifier ที่ถูกปรับไว้ดีแล้ว หรือที่เรียกว่า Sweet spot โดยจะแค่ยกระดับเสียงให้ดังขึ้นมาเพียงเท่านั้น
- ซึ่งการปรับบาลานซ์ Gain กับ Volume นั้นให้เอกลักษณ์ของเสียงที่หลากหลาย และแตกต่างกัน แต่ก็มีข้อควรระวังในเรื่องของเสียงที่อาจจะดังจนทำให้อุปกรณ์นั้นเสียหายชำรุดได้
